Na dzisiejszej lekcji, podobnie jak na dwóch poprzednich będziemy zajmować się czasem przeszłym Pretérito Perfecto. Jednak, to, co będzie nas teraz interesowało, to jego zastosowanie. Przypomnę, że sposób tworzenia oraz czasowniki nieregularne poznaliśmy na lekcji 22 oraz 23.
Zasady, które poznamy dzisiaj są raczej ogólne oraz odnoszą się do Półwyspu Iberyjskiego i nie zawsze znajdą zastosowanie w Ameryce Łacińskiej, jednak na początku przygody z czasami przeszłymi taka informacja powinna nam wystarczyć, aby nie wprowadzać niepotrzebnego zamieszania.
Tak najogólniej mówiąc, czasu Pretérito Perfecto będziemy używali, aby mówić o czymś, co wydarzyło się w niedalekiej przeszłości, gdy przedział czasowy, do którego się odnosimy jest jeszcze otwarty oraz, aby mówić o czymś, czego skutki odczuwalne są do teraz.
W języku hiszpańskim o użyciu konkretnego czasu przeszłego często decydują tzw. marcadores temporales, czyli wyrażenia czasowe.
Najważniejsze z nich to:
hoy – dzisiaj | esta mañana – dzisiaj rano |
este mes – w tym miesiącu | hace poco – niedawno |
Na przykład:
Esta mañana he ido al banco | Dzisiaj rano poszedłem do banku |
Hoy he hablado con Charo | Dzisiaj rozmawiałem z Charo |
Czas Pretérito Perfecto będzie używany również, gdy wspomnianych marcadores temporales nie ma w wypowiedzi, jednak z kontekstu wiadomo, że coś miało wydarzyć się niedawno, np. dzisiaj. Zobaczmy:
No he tenido tiempo de ir al banco | Nie miałem czasu, aby pójść do banku (z kontekstu będzie wynikało, że miałem zrobić to dzisiaj) |
¿Has leído el periodico? | Czy przeczytałeś gazetę? (na przykład dzisiaj, przed chwilą) |
Czasu przeszłego Pretérito Perfecto użyjemy również, aby mówić o naszych doświadczeniach życiowych, gdzie również przedział czasu jest otwarty. Na przykład:
Todavía no he estado en Japón | Jeszcze nie byłem w Japonii (co nie oznacza, że nigdy nie pojadę) |
Tres veces hemos estado en España | Trzy razy byłem w Hiszpanii (ale zawsze mogę pojechać czwarty czy piąty raz) |
Nunca he ido a la montaña | Nigdy nie pojechałem w góry (ale może jeszcze pojadę) |
¿Has estado alguna vez en China? | Czy byłeś kiedyś w Chinach? |
Na koniec przedstawię inne wyrażeń, które z reguły łączą się z czasem Pretérito Peerfecto:
hoy | dziś |
esta noche | tej nocy |
esta mañana | dziś rano |
este mes | w tym miesiącu |
estas vacaciones | w te wakacje |
este año | w tym roku |
dos veces | dwa razy |
muchas veces | wiele razy |
alguna vez | kiedyś, któregoś razu |
toda la vida | całe życie |
siempre | zawsze |
nunca | nigdy |